مقاله در مورد معایب آموزش و پرورش

نقایص آموزش و پرورش

مقاله در مورد معایب آموزش و پرورش

 
فهرست مطالب
 
مشکلات آموزش و پرورش 2
بایسته های آموزش و پرورش امروز ایران 3
۱- ایجاد تفکر راهبردی (استراتژیک) و آینده گرایانه در برنامه ریزی ها 4
۲- تحقق شایسته سالاری بر مبنای ایجاد «بانک اطلاعات منابع انسانی» و اصلاح سیستم مدیریت 5
۳- ایجاد «بانک استانداردهای آموزش و پرورش» در آموزه های مختلف 5
۴- ایجاد «سیستم کنترل کیفیت» بر مبنای استانداردهای تعریف شده 6
۵- تقویت «مدیریت منابع انسانی» و تمرکز زدایی در وضعیت کلان آموزش و پرورش 6
۶- تعامل بیشتر با سیستم های پیشرفته آموزش و پرورش در جهان، با تأکید بر ارزش های دینی و فرهنگ ملی 7
۷- تجهیز مدارس، ابزار و فناوری آموزشی نوین (IT) و ارتقا دانش و فرهنگ بهره مندی از فناوری آموزشی 7
۸. تولید «برنامه ملی آموزش» با توجه به معیارهای جهانی و تأکید بر مبانی نظری و فرهنگ بومی کشور 8
9. تأکید بر «اصل تمرکززدایی» در برنامه ها و ایجاد فضای مشارکت بخش خصوصی به صورت متوازن و با نظارت دقیق 8
۱۰. تعامل بیشتر با خانواده ها در روند آموزش و پرورش 9
۱۱. تعامل بیشتر با رسانه ها و ایجاد فضای نقد و تفکر نقاد به برنامه های آموزش و پرورش 9
۱۲. ایجاد فضاهای مناسب برای فعالیتهای فرهنگی ، آموزشی، اردویی با برنامه های مطلوب 9
۱۳. ایجاد موزه و مرکز اسناد تاریخی _ پژوهشی آموزش و پرورش و تولید کتابهای مرجع مناسب 10
۱۴- سامان بخشی و مدیریت پژوهش در آموزش و پرورش 10
۱۵- مدیریت بحران «کنکور» 11
۱۶- پرورش شخصیت دانش آموزان بر اساس برنامه جامع پرورشی 11
توسعه نیافتگی آموزش و پرورش 12
آموزش و پرورش در ایران باستان 14
برنامه‌ی تعلیم و تربیت در ایران باستان 17
معایب سازمان آموزش ایران 18
 
مشکلات آموزش و پرورش
نقاط ضعف در بخش فرهنگی شاید به ظاهر و در نگاه اول معضل نباشد ولی در بلندمدت اثر سوء خود را در میان جامعه به جا خواهد گذاشت.
از آن جایی که که تعلیم و تعلم و پرورش انسان ها از جایگاه والایی برخوردار است و هر دولت و حکومتی می کوشد که برای پرورش انسان ها و تربیت نسل های آینده کشور برنامه ریزی دقیق و اساسی نماید، متأسفانه طی سه دوره گذشته به ویژه این هشت سال اخیر بی عنایتی و کم توجهی نسبت به بخش فرهنگی و آموزش و پرورش روا شد و به جای آن که خستگی را از دوش جامعه فرهنگی بزداید بار سنگین خستگی را دوچندان نمود و این سازمان گسترده فرهنگی کشور را دچار خمودگی و خستگی و فترت ساخت و از پویایی و تحرک بازداشت.
زحمات بی دریغ معلمان برهیچ کس پوشیده نیست همه مردم به زحمات معلمان ایمان دارند و به آن اعتراف می کنند. قشر فرهنگی و معلمان سطوح مختلف آموزشی از میان همین جامعه هستند و با مشکلات فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی جامعه ملموس هستند. آن ها هم بچه های محصل دارند که الان در حال تحصیل هستند و آن ها هم با مشکلات والدین آشنایی کامل دارند. در کنار حجم زیاد کاری قشر فرهنگی و سختی کار معلمان ما شاهد بی توجهی مدیران و مسوولان آموزش و پرورش نسبت به رفع مشکلات و معضلات فرهنگیان در امر معیشت بودیم. به هر حال این کم لطفی از سوی وزارت آموزش و پرورش در حق معلمان در سال های ۸۲-۸۳-۸۴ مشکلاتی را برای والدین و اولیای دانش آموزان به وجود آورد و معلمان را مجبور به واکنش نمود.
اگرچه مشکلات پیش آمده مقداری از ارزش فعالیت و زحمات معلمان را در انظار عمومی مخدوش و شبهه ناک نمود ولی هیچ یک از افرد این جامعه حاضر نشدند به بهانه مطالبه حق، ارزش معلم را پایمال کند. هر چند عده ای سعی داشتند با قرار دادن معلم رودرروی نظام و مردم به اهداف خود برسند اما با تدبیر زیرکانه و هوش مندانه قشر بزرگوار فرهنگی این مشکل حل شد.
از آن جایی که مدرسه خانه دوم دانش آموزان و محصل تلقی می گردد و تربیت و پرورش و شکل گیری شخصیت انسان ها در این مکان صورت می پذیرد و حرکت اولیه در مسیر حق و اسلام و تقویت باورهای دینی شاگردان و گام برداشتن در راه آرمان ها از مدرسه آغاز می شود ولی ضعف مدیریت در آموزش و پرورش از یک سو و سوق دادن نشر فرهنگی به سوی حزب گرایی و جناحی نمودن سازمان باعث شد که نه تنها مشکلات فرهنگیان حل نشود بلکه بر مشکلات اولیای دانش آموزان نیز افزوده گردد.
با توجه به اصل قانون اساسی (۳۳) جمهوری اسلامی با تأکید به حق استفاده از تحصیل رایگان برای همه براساس اصل ۳۰ قانون اساسی دولت موظف است وسایل آموزش و پرورش رایگان را برای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سر حد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.
اما به دلیل اهداف سیاسی برخی از مسوولان وزارت آموزش و پرورش در اوایل سال تحصیلی ۸۳-۸۴ شاهد بودیم که مدارس برای ثبت نام مبالغی دلخواه از همه سطوح تحصیلی ابتدایی تا دبیرستان و پیش دانشگاهی دریافت می دارند.
و تا الان هم هیچ مرجعی به محل مصرف این هزینه هنگفت که از مردم دریافت نموده اند رسیدگی نکرده است و هیچ کس نمی داند مبلغ این بودجه چقدر بوده و با چه مجوزی گرفتند.
در صورتی که بچه های معلمان نیز در مدارس دیگر این پول را پرداخت کرده اند.
براساس آمار کلی و پرداخت هزینه از طرف والدین بودجه جمع آوری شده به رقم ۳۶ میلیارد تومان می رسد. حال این بودجه کجا به مصرف رسیده و چگونه؟!
قشر فرهنگی و معلم هم به این شیوه معترض هستند آن ها می گویند ما هم مثل دیگران این هزینه را پرداخت نموده ایم حال با توجه به وضعیت موجود، اصلاح ساختار آموزش و پرورش از ضرورتهاست و ضامن سلامت فرهنگی کشور در آینده است. اصلاح وزارت آموزش و پرورش در دولت آینده می تواند به فرهنگ جامعه و شیوه فعالیت آموزش و پرورش و حل مشکلات این وزارتخانه نسبت به وظایف و اهمیت فرهنگ و قشر فرهنگی کمک نماید و این تحقق نخواهد یافت مگر با تلاش و سعی رییس جمهور منتخب مردم. در رأس دولت می توان مشکلات قشر فرهیخته و فرهنگی کشور را حل و از بروز مشکلات بعدی و تأثیر آن بر کل جامعه جلوگیری کرد.
 
بایسته های آموزش و پرورش امروز ایران
آنچه در این نوشتار آمده است، نگاهی گذرا به بایسته ها و ضرورت های آموزش و پرورش امروز ایران است؛ نهادی که می تواند بیشترین تأثیر را در ایجاد نشانگرهای توسعه انسانی (امید به زندگی، سطح آموزش و سطح زندگی) داشته باشد. مبنای ارایه این موارد، برداشت ها، مطالعات و تجربه های شخصی نویسنده است؛ گرچه برای پرداخت هریک از موضوعات، قطعاً جای تأمل و پژوهش عمیق تر احساس می شود، اما همین مقدار نیز برای مخاطبان اصلی این نوشته (مدیران و برنامه ریزان آموزش و پرورش و فرهنگیان) مفید خواهد بود.
 
ناصر نادری، مؤلف این مقاله، از کارشناسان آموزش و پرورش و از فعالان حوزه ادبیات کودک و نوجوان، به ویژه در زمینه ادبیات دینی و تاریخی است.
 
۱- ایجاد تفکر راهبردی (استراتژیک) و آینده گرایانه در برنامه ریزی ها
ماهیت آموزش و پرورش که یکی از حوزه های اثرگذار و بنیادین فرهنگ هر کشور است، یک ماهیت «آینده گرایانه» است. لذا هرگونه برنامه ریزی و طراحی در این نهاد، باید مبتنی بر نگرش سیستمی و جامع و لحاظ عوامل اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی باشد و در مراحل تکوین و پیرایش طرح ها، همراه با مطالعه عمیق و بهره مندی از تجربه های گذشته، رعایت اصول علمی و یافته های نوین، تأمین منابع (انسانی و فیزیکی) باید با «واقع بینی» و «تحلیل علمی» اقدام کرد. خصوصاً در دنیای معاصر، برای مدیریت پدیده «جهانی شدن» پیش بینی چالش های آینده ایران و جهان، براساس مطالعات دائمی، بهره مندی از عقلانیت و اتخاذ راهبردهای منطقی، بسیار ضروری به نظر می رسد. در این مسیر، استقرار مبانی نظری و فلسفی صحیح، نظارت بر طراحی استانداردها، استقرار استانداردها، کنترل عملکردها بر مبنای مدیریت «کارایی محور» ، در چارچوب «برنامه جامع یا سند ملی آموزش و پرورش» از بنیادی ترین اقدامات این حوزه خواهد بود.بدیهی است برخورد با هر طرح و برنامه- ایجابی یا سلبی- در آموزش و پرورش، اگر بدون تأمل و تعمق و نگاه آینده گرایانه و تفکر راهبردی صورت پذیرد، قطعاً آسیب زا و خطرآفرین خواهد بود. شتابزدگی، سطحی انگاری و نگاه افراطی یا تفریطی- به ویژه از روزنه تنگ و تیز سیاست- باعث آشفتگی اوضاع در آموزش و پرورش و فرصت سوزی خواهد شد در این میان، نقش حیاتی «شورای عالی آموزش و پرورش» ، نقش بی بدیلی است. اگر این شورا، با جذب کارشناسان و متخصصان شایسته و با طراحی ساختار مطلوب و ایجاد کمیته های کاری، بنابه ضرورت های عصر حاضر، به نقش سازنده خود بپردازد. در طراحی برنامه ریزی راهبردی (استراتژیک) آموزش و پرورش بیشترین تأثیر را خواهد داشت.بدیهی است در چارچوب طراحی این سند ملی، توجه به رویکردهای اساسی و فلسفه آموزش و پرورش و اهداف آن، شرایط اقتصادی و تجاری، اجتماعی و فرهنگی و سیاسی (داخلی و خارجی)، نگرش های فناورانه و ارتقای تکنولوژی، ارتقای منابع انسانی و آموزش و توسعه مدیریت علمی نوین و... از مؤلفه های اساسی قلمداد خواهد شد. برای مثال، در طراحی ساختار جدید «معاونت تربیتی» ، باید همراه با واقع بینی و تحلیل علمی و جامع، تجربه های گذشتگان و ملاحظات دنیای امروز و پدیده های تربیتی آن، با دیدگاه علمی و تفکر و راهبردی و بدور از بدبینی و خوشبینی و بر مبنای نگاه متعادل علمی و ارزشی اقدام کرد.
 
۲- تحقق شایسته سالاری بر مبنای ایجاد «بانک اطلاعات منابع انسانی» و اصلاح سیستم مدیریت
در دنیای امروز، اقدام به هر تحول و دگرگونی و طراحی برنامه کوتاه مدت یا میان مدت، نیاز به شناخت دقیق از «وضعیت موجود» دارد تا طی فرایندی حسابگرانه به «وضعیت مطلوب» دست یافت.متأسفانه بخش عمده ای از منابع انسانی و قابلیت ها و توانایی های آنان در آموزش و پرورش از نگاه مدیران سطوح بالای آن دور افتاده است. اگر بنای مدیریت کلان بر «شایسته سالاری» و «شایسته گزینی» باشد، باید «شایسته یابی» به نحو صحیح صورت پذیرد.ایجاد «مرکز اطلاعات منابع انسانی» ، قدم اول برای بطلان شیوه گزینش مدیران بر مبنای «سلیقه» و «رابطه» و «باند» است؛ یعنی حذف انحصار طلبی (رانت).طراحی و اجرای نظام مدیریت شایستگان، بر مبنای اصول راهبردی بهبود مستمر وضعیت سیستم، و اجرای الگوی دقیق برنامه ریزی، سازماندهی، هماهنگی و ارزشیابی در مراحل آن، نقطه عطفی در اصلاح بنیادین و کیفیت بخشی آموزش و پرورش خواهد بود. 

دانلود کامل مقاله در مورد معایب آموزش و پرورش