Image result for مسجد
منابع مقاله:
، دفتر مطالعات و پژوهشهای مرکز رسیدگی به امور مساجد؛
دفتر مطالعات و پژوهشهای مرکز رسیدگی به امور مساجد
فهرست مطالب:
مبحث اول : نماد
مبحث دوم : فوائد و تأثیرات نمادسازی
الف) تبادل سریع پیام
ب) نماد ها عوامل تأثیر گذار بر اراده افراد
ج ) نمایانی تفکر و ایده
د) نماد بیانگر التزام افراد جامعه
هـ ) نماد، توسعه دهنده ی فرهنگ در اجتماع
هـ ـ 1: نقش نظری مسجد در توسعه و گسترش معرفت دینی و فرهنگسازی
هـ ـ 2: نقش ایدئولوژیک مسجد در توسعه فرهنگ دینی
مبحث سوم : مسجد نماد فرهنگ و تمدن اسلامی
1) مسجد قلب تمدن اسلامی
2) محوریت مسجد در شهرسازی اسلامی
1-3: تعدد مساجد در شهرهای گوناگون اسلامی
الف ) تعدد مساجد جامع
ب ) تعدّد مساجد غیر جامع
2-3: تخریب مساجد و تلقی اضمحلال تمدن اسلامی
مبحث چهارم : مبارزه با نماد تمدن اسلامی(مساجد)
1- از طریق توسعه شهرسازی غربی و محو نقش اساسی مسجد
2- از طریق تخریب فرهنگی مساجد
مبحث پنجم: احیاء نماد تمدن اسلامی
منابع
چکیده مقاله
در اینکه مسجد در ابعاد گوناگونی چون بعد اجتماعی، سیاسی، قضائی، فرهنگی، آموزشی و ... به پیشرفت جامعه اسلامی یاری رسانده و در نتیجه باعث رشد تمدن نوبنیان اسلام شده است، هیچ شکی نیست ولی هر امری برای باز شناسی دارای نشانه ای است که آن را از امور دیگر متمایز می سازد.
کلیسا و صلیب در قرون وسطی بخصوص در دوران جنگ های صلیبی بین مسیحیان و مسلمانان به عنوان نماد تمدن مسیحیت اطلاق می شد، لذا برپائی کلسیا و گسترش تعداد آن در هر کشوری به مصابه این امر بود که تمدن مسیحیت، تمدن غالب است کما اینکه مسجد شهر قرطبه در آندلس با استیلاء مسیحیان به کلیسا تبدیل شد.
مسلمانان نیز از همان ابتدای تشکیل حکومت اسلامی و به دستور نبی مکرم اسلام 6 به ساخت مکانی سوق داده شدند که در آینده به عنوان نماد و نشانه ی حکومت اسلامی معروف گشت و این امر به قدری مشهور شد که در نماد بودن مسجد به عنوان سنبل تمدن اسلامی کسی تردید نمی نمود.
بر این اساس، در شهرهائی که از سابقه تاریخی بر خوردار بودند و بعدها به حوزه تمدن اسلامی وارد می شدند و به تدریج با ایجاد مساجد و گسترش تعداد مساجد و همچنین با ازدیاد مدارس اسلامی و سایر تأسیسات لازم، این شهرها رنگ تمدن اسلامی به خود می گرفتند و هر شهری متناسب با وضع جغرافیایی خود و بر اساس مشترکات شهرهای اسلامی و با آداب و رسوم و مختصات تمدن و فرهنگ اسلامی، گسترش و توسعه یافتند.
کلید واژه ها: مسجد، تمدن، فرهنگ، شهرسازی، تمدن اسلامی، سنبل، الگو، نماد.
مبحث اول : نماد
گاهی میان دو پدیده یا دو مفهوم ، چنان پیوندی در ذهن ما برقرار می شود که با خطور یکی به فضای ذهن، دیگری نیز بلا فاصله در ذهن انسان حضور می یابد که منطقیون در اصطلاح به آن دلالتمی گویند که به سه نحو است ؛
1.دلالت عقلی مثل اینکه با دیدن دود ذهن انسان پی به آتش می برد.
2.دلالت طبعی که مربوط است به عواطف درونی به طور مثال شما از رنگ پریدگی شخصی پی به بیمار بودن او می برید که در روانشناسی از آن به عنوان « زبان عواطف »تعبیر شده است.